زعفران یکی از ادویههای معطر، کمیاب و با ارزش تجاری بالاست. این ادویه در کنار طعم و عطر مطبوع خود، برای سلامتی بدن فواید بیشماری دارد. پودر زعفران درواقع کلالههای طلایی خشکشده گیاه زعفران است که نه تنها به غذا طعم و رنگ میدهد، بلکه نوشیدن دمکرده آن نیز خواص درمانی زیادی دارد.
مطالعه این مقاله راهنمای جامع و کاملی است تا شما را با انواع خواص درمانی این گیاه اعجابانگیز آشنا کند؛ بنابراین بهتر است تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
خواص زعفران برای سلامتی
نکته بسیار مهم در این مطلب، بیان خواص و نقش ارزشمندی است که گیاه زعفران در حفظ سلامتی بدن انسان دارد؛ بهگونهای که میتوان بهبود الگوی خواب، تسکین درد، تقویت سلامت قلب و افزایش گردش خون را از مهمترین خواص دمکرده زعفران دانست. از این رو در ادامه بهطور مفصل شما را با برخی از خواص درمانی این ادویه آشنا میکنیم.
کنترل دیابت
یکی از مهمترین خواص درمانی زعفران، اثری است که بر کنترل دیابت دارد. این ادویه در ساختار خود سرشار از ترکیباتی مانند فلانویید و منگنز است که بر کنترل دیابت افراد بسیار تاثیرگذار هستند. درواقع زعفران علاوه بر ویژگی آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی، با خواص آرامبخشی و کمک به تنظیم سطح گلوکز، توانایی کاهش سطح قند خون و بهبود مدیریت دیابت را دارد.
تقویت استخوانها
در ساختار زعفران برخی ترکیبات آلی و مواد معدنی وجود دارند که میتوانند باعث افزایش جذب بهینه مواد مغذی مانند کلسیم در بدن شوند. از دیگر خواص ارزشمند این ادویه برای تقویت استخوانها میتوان به وجود مقدار قابل توجه عناصر و مواد معدنی مانند ویتامین D، فسفر و منیزم اشاره کرد.
هرکدام از این مواد به نوبه خود نقش بسیار مهمی در ساختار استخوانها ایفا میکنند. بنابراین با افزودن زعفران به رژیم غذایی میتوان به بهبود تراکم و مقاومت استخوانها در برابر بیماریهایی مانند پوکی استخوان و سایر بیماریهای مرتبط با افزایش سن کمک کرد.
بهبود عملکرد اعصاب
از دیگر خواص دم کرده زعفران میتوان به وجود ترکیبات شیمیایی مختلف و خانواده ویتامین B موجود در آن اشاره کرد. این ادویه در ساختار خود حاوی مقادیر زیادی ویتامین B6، کروسین، سافرانال، پیکوکروسین و سافرانیسن است. از اینرو زعفران با کمک این ترکیبات، در بهبود عملکرد حافظه و حفظ سلامتی اعصاب، توانایی بسیار بالایی دارد.
محافظت از سلامت قلب
حفظ سلامت قلب که از مهمترین اعضاء بدن بهشمار میآید، همواره یکی از اهداف اصلی در حفظ تندرستی انسان است و این امر زمانی محقق میشود که بتوان به مقدار کافی پتاسیم را در اختیار بدن قرار داد. یکی از راههای ساده برای افزایش جذب این عنصر حیاتی، خوردن غذاهایی غنی از پتاسیم مانند زعفران است.
پتاسیم با خواص گشادکننده عروق بدن، مانع افزایش فشار خون و فشار بر رگهای خونی میشود و درنتیجه این عمل، قلب را از حملات قلبی و سکته محافظت میکند. علاوهبراین کروسین، تیامین و ریبوفلاوین از جمله آنتیاکسیدانهایی هستند که توانایی حفظ سلامت قلب و تقویت آن را دارند.
افزایش گردش خون
یکی دیگر از خواص دم کرده زعفران تاثیر شگفتانگیزی است که بر میزان انرژی بدن دارد. این ادویه خوشطعم میتواند مانند مولد و تقویتکننده انرژی عمل کند و باعث افزایش گردش خون و متابولیسم در بدن شود. علاوهبراین زعفران با بالا بردن تعداد گلبولهای قرمز و افزایش خونسازی، باعث بهبود عملکرد سیستم گردش خون و رساندن اکسیژن به سایر اندامهای بدن میشود.
تقویت ایمنی
زعفران نه تنها ادویهای معطر و طعمدهنده به غذاها بهشمار میآید، بلکه به دلیل خواص بینظیری که در افزایش ایمنی بدن دارد، همواره مورد توجه همگان بوده است. این ماده غذایی در ساختار خود حاوی مقادیر زیادی ویتامین از جمله C (اسید اسکوربیک)، ویتامینهای B (B1، B2 و B6)، آﻧﺘﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦها و کاروتنوئید است که این عناصر نقش بسیار مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند. پس از جذب ویتامین C موجود در زعفران توسط بدن، میزان گلبولهای سفید موجود در خون افزایش مییابند که درنتیجه این عمل، سیستم دفاعی و ایمنی بدن نیز در برابر عوامل بیماریزا تقویت میشود.
خواص ضد افسردگی
نوشیدن دم کرده زعفران میتواند یکی از راههای از بین بردن افسردگی، اضطراب و حتی اختلالات خواب باشد؛ زیرا تحقیقات انجامشده درباره زعفران نشان میدهند که برخی ترکیبات موجود در ساختار این ادویه (مانند کروسین و سافرانال) میتوانند مانند مسکن عمل کنند و باعث کاهش درد و استرس و بهبود الگوی خواب شوند.
درمان PMS
PMS یا سندرم پیش از قاعدگی، یکی از علایم آزاردهنده قبل از قاعدگی است که معمولا سبب تغییرات در خلقوخو یا دردهای فیزیکی بدن میشود. طبق تحقیقات انجامشده درباره نوع رابطه میان درمان سندروم PMS و زعفران مشخص شده است که زعفران توانایی زیادی در کاهش علایم PMS دارد. درنتیجه این تحقیقات که بر روی زنان 20 تا 45 سال انجام گرفت، مشخص شد که مصرف حداقل 15 میلیگرم از زعفران میتواند به درمان و تسکین علایم PMS کمک کند.
تقویت حافظه
از دیگر عجایب شگفتانگیز مصرف زعفران، اثر آن بر تقویت حافظه است. ساختار زعفران غنی از دو ماده شیمیایی به نام کروسین و کروستین است که جذب آنها در بدن، باعث تقویت یادگیری و عملکرد بهتر حافظه میشود. علاوهبراین نتایج پژوهشهای متعدد نشان دادهاند که زعفران با تاثیر خود بر مغز میتواند به درمان برخی بیماریها مانند آلزایمر و پارکینسون کمک کند.
پیشگیری از سرطان
یکی از مزایای مصرف زعفران، خواص آنتیاکسیدانی و فلاونوئید آن است. از مهمترین وظایف این آنتیاکسیدانها مقابله و خنثی کردن رادیکالهای آزاد و مضری است که میتوانند سبب بروز بیماریهای مزمن مانند سرطان شوند. نتایج پژوهشهای متفاوت نشان دادهاند که مصرف زعفران و ترکیبات آن علاوه بر توانایی از بین بردن سلولهای سرطانی، میتوانند از رشد تومورهای سرطانی نیز جلوگیری کنند.
بنا بر نتایج پژوهشها، مصرف زعفران توانایی اثرگذاری بر انواع سرطان از جمله سرطان روده بزرگ، پستان، ریه، پروستات، دهانه رحم، خون و مغز را دارد. کروسین مهمترین آنتیاکسیدان موجود در زعفران است که با سلولهای سرطانی مقابله میکند.
سخن پایانی درباره دم کرده زعفران
همانطور که گفته شد، گیاه زعفران ادویهای باارزش و گرانقیمت است که بیشتر در خاورمیانه و بخشهایی از اروپا و کشورهایی مانند ایران، هند و یونان کشت میشود. این ادویه نوعی کلاله بین گلبرگهای ارغوانیرنگ گل Crocus Sativus است که برداشت آن از مزرعه معمولا بهصورت دستی انجام میگیرد. اگرچه امروزه قیمت خرید زعفران نسبت به سایر ادویههای دیگر بالاتر است، اما دم کرده زعفران به دلیل خواص بیشمار و طعم بینظیر خود، از گذشته تا به امروز، از نوشیدنیهای مورد علاقه مردم بوده است.